تجزیه و تحلیل کیفیت محیط زیست شهری با استفاده از میانگین وزنی مرتب شده(OWA ) در شهرمشهد

مقالات آماده انتشار

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

• سید حسین حسینی ¹
• محمدرحیم رهنما ²
• محمد رضا عرب ³

¹ دانشجوی دکتری دانشگاه فردوسی مشهد

² فردوسی

³ دانشگاه فردوسی مشهد

https://doi.org/10.22067/jgusd.2022.77264.1210

چکیده

امروزه کیفیت محیط زیست در فضا های شهری به موضوعی بحث‌برانگیز تبدیل شده است، که در پژوهش های مختلف به عنوان پاسخی به بسیاری از مشکلات اخیر شهرها مورد بحث قرار گرفته است. این موضوع با توجه به ویژگی‌های محسوس و ناملموس خود، به یکی از دغدغه های اصلی هر جامعه ای تبدیل شده است. هدف تحقیق حاضر تحلیل فضایی کیفیت محیط زیست شهر مشهد با استفاده از رویکرد تصمیم گیری چند معیاره (MCE) و تکنیک میانگین وزنی مرتب شده(OWA)می باشد. در این پژوهش شاخص های تحقیق شامل پوشش گیاهی، آلودگی هوا، دمای سطح زمین، تراکم جمعیت، میزان حاشیه نشینی، آسیب پذیری ساختمان ها، پوشش شبکه فاصلاب و آلودگی صوتی با استفاده از نرم افزارهای Arc GIS و TerrSet عضویت دهی فازی و ترکیب گردید. روش میانگین وزنی مرتب شده با وزن دهی مجدد به معیار ها خطاهای ترکیب وزندهی اولیه معیار ها با روش وزن دهی (AHP) را کاهش می دهد و از طریق تعدیل ضرایب در الفای متفاوت مجموعه ای از سناریو های تصمیم گیری در اختیار تصمیم گیران قرار می دهد. نتایج تحقیق نشان می دهد که در خوشبینانه ترین حالت (ریسک پذیری بالا) و بدبینانه ترین حالت( ریسک پذیری کم) مناطق شمال شرق مشهد مناطق 3، 4، 5 و 6 محیط زیستی با کیفیت پایین دارد. با توجه به شرایط مدیریت شهری و سناریو پیشنهادی تحقیق 15 درصد از وسعت شهر مشهد که در طبقه با کیفیت خیلی کم و کم قرار دارد، نیاز به توجه ویژه مدیران شهری برای بهبود کیفیت شاخص های محیطی دارد.

کلیدواژه‌ها

• کیفیت محیط زیست شهر
• تصمیم گیری چند معیاره
• میانگین وزنی مرتب شده
• ریسک پذیری
• شهر مشهد

موضوعات

• برنامه ریزی شهری

عنوان مقاله [English]

Urban environmental quality analysis using ordered weighted average (OWA) in urban Mashhad

نویسندگان [English]

• seyed hossein hosseini ¹
• mohammad rahim rahnama ²
• Mohammad Reza Arab ³

¹ PhD student of Ferdowsi University of Mashhad

² ferdowsi

³ Mashhad Ferdowsi University

چکیده [English]

Nowadays, the quality of the environment in urban spaces has become a controversial issue, which has been discussed in various researches as a response to many recent problems of cities. Considering its tangible and intangible features, this issue has become one of the main concerns of every society. The aim of the current research is to analyze the spatial quality of the environment of Mashhad using the multi-criteria decision-making approach (MCE) and the ordered weighted average (OWA) technique. In this study, research indicators including vegetation cover, air pollution, surface temperature, population density, marginalization rate, vulnerability of buildings, distance water network coverage and noise pollution were combined using Arc GIS and TerrSet software. . The ordered weighted average method by re-weighting the criteria reduces the errors of combining the initial weighting of the criteria with the weighting method (AHP) and by adjusting the coefficients in different alphas, a set of decision scenarios is available to the decision makers. to give The results of the research show that in the most optimistic state (high risk tolerance) and the most pessimistic state (low risk tolerance) in the northeastern regions of Mashhad, regions 3, 4, 5 and 6 have a low quality environment. According to the conditions of urban management and the scenario proposed by the research, 15% of the size of Mashhad, which is in the category of very low and low quality in the classification of the research, needs the special attention of city managers to improve the quality of environmental indicators.

کلیدواژه‌ها [English]

• city environmental quality
• multi-criteria decision making
• ordered weighted average (OWA)
• Risk-taking
• Mashhad