نوع مقاله : علمی - پژوهشی
نویسندگان
1 کارشناسی شهرسازی، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
2 عضو هیات علمی گروه شهرسازی، دانشگاه فردوسی مشهد
چکیده
با افزایش شدید روند شهرنشینی و مهاجرت گروه های گوناگون اجتماعی - اقتصادی به شهر ها، پدیده جدایی گزینی شهری در بسیاری از کلان شهرها به مانعی قابل توجه در جهت دستیابی به جامعه شهری همبسته مبدل گشته است. این پدیده ارتباطات بین طبقاتی را به طور جدی مورد تهدید قرار داده به طوری که نمود آن در ساختار فضایی شهرها قابل رویت است. طرح های تفصیلی به عنوان اصلی ترین طرح ها و سیاست گذاری های شهری و مهم ترین اسناد تاثیرگذار بر توسعه و ساماندهی شهر، می تواند این پدیده را تعدیل یا تشدید نماید. هدف این پژوهش تحلیل مضمونِ طرح های تفصیلی حوزه هایی از کلان شهر مشهد است که با پدیده جدایی گزینی فضایی روبرو هستند. این پژوهش از نظر ماهیت، با به کارگیری روش آمیخته کمی- کیفی، در زمره تحقیقات توصیفی-تحلیلی قرار می گیرد. نتایج حاصله از نرم افزار تحلیلگر جدایی گزینی، شاخص موران عمومی و آنالیز لکه های داغ، براساس مولفه های سکونتی و به استناد داده های مرکز آمار ایران در سرشماری سال 95 ، شدت و تجمع پایگاه های پایین اجتماعی- اقتصادی را به طور خاص در حوزه های شرق شهر مشهد هویدا می سازد. این تحقیق با به کارگیری روش تحلیل مضمون در بررسی سیاست ها و برنامه های طرح های تفصیلی حوزه های مربوطه نشان می دهد با اصلاح تیپ بندی گونه های سکونتی، بهبود سرانه خدمات غیر انتفاعی و افزایش پروژه های پیشران توسعه در این طرح ها میتوان پدیده جدایی گزینی فضایی در شهر مشهد را تعدیل کرد.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
Theme Analysis of Target Areas Detailed Plans from the Perspective of Spatial Segregation in Mashhad Metropolis
نویسندگان [English]
- Amirhossein Saboori Fakhrabadi 1
- Iman Ghalandarian 2
1 Bachelor of Urban Planning, Faculty of Architecture and Urban Planning, Ferdowsi University, Mashhad, Iran
2 Assistant Professor, Department of Urbanism, Ferdowsi University of Mashhad
چکیده [English]
With the rapid urbanization process and the influx of various socio-economic groups into cities, urban segregation has emerged as a significant barrier to achieving an integrated urban society. This phenomenon poses a serious threat to inter-class communication, and its manifestation can be observed in the spatial structure of cities. Detailed plans, as influential documents in city development and organization, have the potential to either mitigate or exacerbate this phenomenon. Therefore, the aim of this research is to analyze the content of detailed plans in the metropolitan area of Mashhad, particularly those areas affected by spatial segregation, which are essential in shaping urban plans and policies. The methodology employed in this research is a combination of quantitative and qualitative approaches, characterized as descriptive-analytical. The research findings, obtained through the segregation analyst software and measures such as the Moran index and hot spot analysis, reveal the concentration and accumulation of low socio-economic groups, particularly in the eastern part of Mashhad. Analysis of the policies and plans within these regions, utilizing the theme analysis method, shows a categorization of residential types based on socio-economic characteristics, resulting in distinct clusters with clear boundaries. Moreover, there has been a lack of attention to the fundamental capacities and composition of different strata in vulnerable areas. Additionally, underdeveloped regions have not benefitted from development tools such as stimulus plans, which are crucial in promoting economic progress and fostering inclusivity across society. These factors do not contribute to breaking the poverty cycle in these areas and may further perpetuate the process of segregation within the city.
کلیدواژه‌ها [English]
- Theme Analysis
- Detailed Urban Plans
- Urban Spatial Segregation
- Socio-Economic Groups
- Mashhad
)
ارسال نظر در مورد این مقاله