نوع مقاله : علمی - پژوهشی
نویسندگان
1 عضو هیات علمی دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه هنر اسلامی تبریز
2 دانشجوی دکتری معماری اسلامی/دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر اسلامی تبریز
چکیده
به اعتقاد صاحبنظران، اگر قرار باشد نسخه‌ای جهت تغییر و بهبود کیفیت زندگی انسان نوشته‌‌شود، باید بر اساس خودآگاهی باشد که آشنایی با خویش و پیرامون خود را در پی دارد. یکی از منابع خودآگاهی، محیط است. محیط‌زندگی، توانایی به کارگیری مجموعه‌ای از قابلیت‌های محیطی جهت رسیدن به معیارهای خودآگاهی را دارد. از این حیث، مسکن که بیش‌از همه در ارتباط تنگاتنگ با زندگی درحال‌تحول انسان قرار دارد و متعاقبا مجموعه‌مسکونی، به علت ضرورت شناخت شیوه تفکر و تلقی از یک کل‌یکپارچه، با توجه به اجتماع‌پذیری بالای این گونه‌مسکونی مطرح می‌شود. این نوشتار به عنوان رویکردی علمی، به دنبال رابطه بین محیط مجموعه‌مسکونی و خودآگاهی، بر اساس ترکیبی از تحقیق بنیادی و اکتشافی است که در فرایند اجرا به صورت ترکیبی(کیفی‌وکمی) می‌باشد. تحقیق‌کیفی به‌صورت توصیفی-تحلیلی، به جمع‌آوری اطلاعات‌‌کتابخانه‌ای پرداخته و سپس به‌صورت اکتشافی، از طریق مصاحبه است. توزیع پرسشنامه در میان ساکنین مجموعه‌های‌مسکونی شهر‌مشهد و تحلیل با استفاده از الگوسازی معادله‌های‌ساختاری و تحلیل‌عامل‌تاییدی مرتبه‌دوم با نرم افزار اسمارت‌پی‌ال‌اس، انجام گردیده‌است. نتایج حاکی از آن است که خودآگاهی در ارتباط با محیط، دارای پنج‌سطح (تمایز، موقعیت، شناسایی، ماندگاری و متا) بوده و گذر رازآلود، تداوم‌سناریوها، سازماندهی‌عملکردی، هویت‌پذیری و حضورطبیعت بترتیب بعنوان موثرترین قابلیت‌های محیطی در سطوح مذکور می‌باشند. در تعیین اهمیت سطوح، سطح‌ماندگاری که امکان تشخیص‌خود در شرایط و زمان‌های مختلف توسط محیط را فراهم می‌سازد، به عنوان مهمترین سطح‌خودآگاهی در مجموعه‌مسکونی تعیین گردید. در این میان، قابلیت‌های کالبدی بیش از سایر قابلیت‌ها در تامین سطوح خودآگاهی، موثر واقع‌شد و سایر قابلیت‌ها، به تنهایی امکان تامین سطوح‌خودآگاهی در مجموعه‌مسکونی را نداشتند.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
Environmental affordances affecting self-awareness in selected residential complexes of Mashhad
نویسندگان [English]
- Hamed Beyti 1
- Minoo gharehbaglou 1
- Elmira Karimipour 2
1 Associate Professor. Faculty of Architecture and Urbanism, Tabriz Islamic Art University (TIAU)
2 PH.D student of Islamic Architecture Engineering/ Faculty of Architecture and Urban Planning, Tabriz University of Islamic Arts
چکیده [English]
According to experts, if a prescription is to be written to change and improve the quality of human life, it should be based on self-awareness, which involves getting to know oneself and one's surroundings. One of the sources of self-awareness is the environment. The living environment has the ability to use a set of environmental affordances to achieve self-awareness criteria. From this point of view, housing, which is most closely related to the evolving human life and subsequently the residential complex, is brought up due to the necessity of knowing the way of thinking and perceiving a whole, considering the high sociability of this type of housing. This article, as a scientific approach, seeks the relationship between the residential complex environment and self-awareness, based on a combination of fundamental and exploratory research, which is combined (qualitative and quantitative) in the implementation process. Qualitative research collects library information in a descriptive-analytical way and then in an exploratory way through interviews. Questionnaires were distributed among the residents of the residential complexes of Mashhad and the analysis was done using structural equation modeling and second-order confirmatory factor analysis with SmartPLS software. The results indicate that self-awareness in relation to the environment has five levels (differentiation, location, identification, permanence and meta) and mysterious passage, continuity of scenarios, functional organization, identifiability and the presence of nature are respectively the most effective environmental affordances in the mentioned levels. In determining the importance of levels, the level of permanence, which provides the possibility of self-recognition in different conditions and times by the environment, was determined as the most important level of self-awareness in the residential complex. Meanwhile, physical affordances were more effective than other affordances in providing self-awareness levels, and other caffordances alone were not able to provide self-awareness levels in the residential complex.
کلیدواژه‌ها [English]
- Quality of life
- self-awareness
- environmental affordances
- residential complex
- leveles
)
ارسال نظر در مورد این مقاله