%0 Journal Article %T پیدایش یک حاشیه شهر بر پیکر کلان‌‌شهر مشهد؛ تحلیلی جامعه‌شناختی - اقتصادی از فرایند شکل‌گیری محلۀ قلعه‌خیابان در شهر مشهد %J جغرافیا و توسعه فضای شهری %I دانشگاه فردوسی مشهد %Z 2538-3531 %A رمضانی فرخد, احمد %A اکبری, حسین %A فولادیان, مجید %A موسایی, میثم %D 2022 %\ 07/21/2022 %V %N %P - %! پیدایش یک حاشیه شهر بر پیکر کلان‌‌شهر مشهد؛ تحلیلی جامعه‌شناختی - اقتصادی از فرایند شکل‌گیری محلۀ قلعه‌خیابان در شهر مشهد %K حاشیهنشینی %K شکل‌گیری %K محلۀ قلعهخیابان %K شهر مشهد %K تحقیق کیفی %R 10.22067/jgusd.2022.72270.1098 %X حاشیۀ شهر مشهد مجموعه‌ای از مراکز جمعیتی است که طی سال‌ها پیرامون کلان‌شهر مشهد گسترش یافته است و معضلات گوناگونی را برای کلان‌شهر مشهد پدید آورده است؛ بر این اساس پژوهش حاضر با هدف بررسی جامعه‌شناسی اقتصادی فرایند شکل‌گیری و تدوام محلۀ قلعه‌خیابان در شهر مشهد به‌عنوان یکی از مهم‌ترین محلات حاشیه‌نشین، با استفاده از رویکرد تفسیری و روش تحقیق کیفی و بر پایۀ مطالعه اسناد و مصاحبۀ عمیق نیمه‌ساختاریافته با 21 نفر از نخبگان، ساکنان و مطلعان از محلۀ قلعه‌خیابان انجام شده است. مصاحبه ها به روش نمونه گیری گلوله برفی و تا رسیدن به اشباع نظری انجام شده است. نتایج تحقیق استخراج 82 مقوله فرعی، 28 زیر مقوله و 10مقوله اصلی را نشان داد. نتایج نشان داد سیاست‌های دولت، سیاست‌های مدیریت شهری، سیاست‌های آستان قدس و وجود روستای قلعه خیابان بسترهای لازم جهت شکل گیری اولیه محله قلعه خیابان را آماده نموده است. در مراحل مختلف تاریخی و به‌‌دلیل تحولات و سیاست‌های اصلاحات ارضی، جنگ در افغانستان، سیاست‌های قلع مدیریت شهری و ادغام نشدن طردشدگان در اجتماع و اقتصاد شهر مشهد، باعث ایجاد و تقویت موج‌های مهاجرتی گروه‌های اجتماعی و اقتصادی مختلف مانند افغان ها، چلوها، بلوچ ها، بیکاران و مطرودین شهری به محله قلعه خیابان شده و در کنار گسترش خشکسالی در سایر نواحی کشور، وجود گمنامی، وجود پیوندهای خویشاوندی با ساکنین یا مهاجرین پیشین و گسترش مشاغل غیررسمی و ایجاد یک زیست بوم اقتصادی ادغام نشده در اقتصاد شهری، موجب تداوم و تثبیت حاشیه‌نشینی و در نهایت شکل گیری یکی از مهمترین محلات حاشیه شهر مشهد شده است. %U https://jgusd.um.ac.ir/article_42654_1d7fc6f88ccdddabc4c5d0ccb757c9c4.pdf