تحلیل نقش عوامل مؤثر بر بازآفرینی فضاهای شهری از منظر کاربران (مطالعه موردی: بافت مرکزی شهر کرمانشاه)

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

• مصطفی شاهینی فر
• نادر شوهانی

استادیار جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه پیام نور تهران، تهران، ایران

https://doi.org/10.22067/jgusd.2021.47809.0

چکیده

هدف پژوهش حاضر تحلیل نقش عوامل مؤثر بر بازآفرینی شهری به عنوان رویکردی نو در بازسازی و بهسازی بافت­های فرسوده مرکز شهر کرمانشاه از منظر کاربران است. روش پژوهش در این مقاله با توجه به ماهیت و اهداف موضوع از نوع توصیفی- تحلیلی است. جامعه آماری پژوهش حاضر کلیه شهروندان بخش مرکزی شهر کرمانشاه می ­باشد. در این پژوهش ۳ مؤلفه مورد سنجش قرار گرفت. داده ­های مورد نیاز به کمک پرسش‌نامه­ محقق ساخته گردآوری و سپس تحلیل شد. تعداد پرسش‌نامه‌ها شامل ۳۸۴ مورد بود که از فرمول کوکران به­دست آمده است. ضریب پایایی کل پرسشنامه با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ 91/0 محاسبه شد که نشان از اعتبار بالای این پرسشنامه است. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از روش‌های آماری تی تک­ نمونه‌ای استفاده شده است. نتایج این پژوهش نشان داد که عواملی نظیر اختلاط و گوناگونی فعالیت­ ها، اصل الگوی تراکمی توسعه و دسترسی و نفوذپذیری در حد ضعیفی از منظر مردم در بازآفرینی شهری بخش مرکزی شهر کرمانشاه تأثیر داشته‌اند. به منظور کارآمد نمودن اقدامات لازم برای بازآفرینی فضاهای شهری هماهنگی میان زمینه‌های اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و کالبدی با ظرف زمانی و مکانی فضا ضرورتی اجتناب­ ناپذیر است. بدین­ سان هویت افراد حفظ شده و از شیءوارگی آنها جلوگیری به­ عمل می‌آید و حیات مدنی حامعه تداوم می‌یابد.

کلیدواژه‌ها

• بازآفرینی شهری
• بازسازی
• بهسازی
• شهرکرمانشاه

20.1001.1.25383531.1399.7.2.8.7

عنوان مقاله [English]

The Analysis of Factors affecting Regeneration of Urban Spaces from Users’ Perspective (Case Study: Central Texture of Kermanshah City)

نویسندگان [English]

• Mostafa Shahinifar
• Nader Shohani

Assistant Professor in Geography and Urban Planning, Department of Social Sciences, Payame Noor University, Iran

چکیده [English]

The study aimed at investigating factors affecting urban regeneration as a new approach for reconstructing and improving worn-out structures of central part of Kermanshah city from citizens’ point of view. The study used a descriptive-analytical method regarding the aims of study. The population were all citizens of the central part of Kermanshah. The data about three components were obtained using a questionnaire. 384 questionnaires were determined to be completed using Cochran’s formula. The reliability coefficient of the questionnaire, calculated by Cronbach's alpha, was 0.91 that means a high validity. One-sample t-test was applied for analyzing the data. Results showed that amongst eight variables pertaining to the accessibility and permeability, the factors of wide sidewalks and their facilities and safety have been most effective factors in the success of all activities in the center of Kermanshah, while stable and long walls have had the least effect on regeneration of the city. Due to the inappropriate distances between attractive uses makes spatial structure of the central part in a bad situation in terms of continuity. The decrease in combination and the diversity of activities, the principle of density pattern of development, accessibility and permeability show their weak role in regenerating the central part of Kermanshah. It is recommended that for improving the affecting factors in regenerating this part, a combination of different uses and attractiveness of sidewalks be made. Moreover, application density can result in increasing efficacy of public services like transportation.

کلیدواژه‌ها [English]

• Urban Regeneration
• Reconstructing
• Improving
• Kermanshah City

مراجع

1. احمدی، ع. (1392). بررسی وضعیت سرزندگی بافت­های هدف برنامه های بازآفرینی شهری و ارائۀ راهکارهای ارتقاء آن نمونۀ موردی: محلۀ شیوا، تهران. نشریه هفت شهر، 4(48-47)، 96- 85.
2. ایمریک ر.، لس.، ل.، و راکو، م. (1390). نوسازی شهر لندن؛ حکمرانی، پایداری و اجتماع محوری در یک شهر جهانی. ترجمه: مجتبی رفیعیان. چاپ اول. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
3. ﺑﻨﺘﻠﯽ، ا.ی.، الکک، آ.، مورین، پ.، مک گلین، س.، اسمیت، گ. (1391). محیط‌های ﭘﺎﺳﺦده. ترجمه: ﻣﺼﻄﻔﯽ ﺑﻬﺰادﻓﺮ،داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻢ وﺻﻨﻌﺖ اﯾﺮان، ﺗﻬﺮان، ۴۳۹ صفحه.
4. پوراحمد، ا.، حبیبی، ک.، و کشاورز، م. (1389). سیر تحول مفهوم شناسی بازآفرینی شهری به عنوان رویکردی نو در بافت­های فرسوده شهری. فصلنامه علمی پژوهشی مطالعات شهر ایرانی اسلامی، 1(1)، 92- 73.
5. حبیبی، س م.، و مقصودی، م. (1393). مرمت شهری. چاپ هفتم. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
6. حبیبی، س.م.، و سید برنجی، س. ک. (1395). رابطه بین خاطره­انگیزی و مشارکت اجتماعی در بازآفرینی هویت شهری، نمونه موردی: میدان شهرداری رشت. معماری و شهرسازی آرمان‌شهر، 9(17)، 342-329.
7. داوودپور، ز.، و نیک­­نیا، م. (1390). بهسازی و نوسازی بافت فرسوده شهری راهبردی به سوی دستیابی به ابعاد کالبدی توسعه پایدار شهری (مطالعه موردی: بافت فرسوده کوی سجادیه). فصلنامه آمایش محیط، 4(15)، 59-31.
8. دفتر مقررات ملی و کنترل ساختمان و شرکت بازآفرینی شهری ایران (۱۳۹۷). بازآفرینی شهری پایدار در محدوده­ها و محله‌های ناکارآمد شهری. تهران: نشر توسعه ایران.
9. رابرت، پ.، و سایک، ه. (1393). بازآفرینی شهری، ترجمه: محمد سعید ایزدی و پیروز حناچی. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
10. زنگی‌آبادی، ع.، غلامی، ی.، و موسوی، س. ع. (1390). بررسی رویکرد بازآفرینی شهری با استفاده از مدل سوات: نمونه موردی بافت مرکزی شهر مشهد. جغرافیا (فصلنامه علمی پژوهشی انجمن جغرافیای ایران)، 9(30)، 76-57.
11. زنگی‌آبادی، ع.، و مؤید فر، س.(1391). رویکرد بازآفرینی شهری در بافت­های فرسوده: برزن شش بادگیری شهر یزد، مجله علمی – پژوهشی معماری و شهرسازی آرمان‌شهر، 5(9)، 314-297.
12. سجاد زاده، ح.، حمیدی نیا، م.، و دال­وند، ر. (1396). سنجش و ارزیابی ابعاد محرک توسعه در بازآفرینی محله‌های سنتی نمونه موردی : محله حاجی در بافت تاریخی شهر همدان. مجله علمی پژوهشی جغرافیا و توسعه، 15(49)، ۱-۲۱.
13. صفدری، س.، پورجعفر، م.ر.، و رنجبر، ا. (1392). بازآفرینی فرهنگ‌مبنا زمینه‌ساز ارتقاء تعاملات فرهنگی (نمونة موردی: بافت تاریخی شهر مشهد. نشریه هفت شهر، 4(۴۷-۴۸)، 39-25.
14. عزیزی، م. م.، و بهرا، ب. (1396). نقش پروژه‌های محرک توسعه در بازآفرینی بافت مرکزی شهرها: نمونه مطالعاتی، بافت تاریخی شهر یزد. نشریه هنرهای زیبا معماری و شهرسازی، ۲۲(۴)، ۵-۱۶.
15. علی الجنابیان، ع.، و دودانگه، ز. (1394). مفهوم بازآفرینی شهری در نظر و عمل گفت­و­گو با دکتر سید محسن حبیبی. هفت شهر، ۴(۵۱-۵۲)، ۵۵-۵۹.
16. عندلیب، ع. ر. (1392). اصول نوسازی شهری؛ رویکردی نو به بافت‌های فرسوده. ویرایش دوم. تهران: انتشارات آذرخش.
17. لطفی، س. (۱۳۹۰). بازآفرینی شهری فرهنگ مبنا: تأملی بر بن مایه­های فرهنگی و کنش بازآفرینی. نشریه هنرهای زیبا- معماری و شهرسازی،3(45)، 62-49.
18. لطفی، س. (1391). تبارشناسی بازآفرینی شهری؛ از بازسازی تا نو زایی، چاپ اول، تهران: انتشارات آذرخش.
19. مشکینی، ا.، موحد، ع.، و احمدی فرد، ن. (1395). بررسی سیاست بازآفرینی در بافت‌های فرسوده شهری با استفاده از ماتریس SWOT و QSPM مطالعه موردی: منطقه 12 کلان‌شهر تهران. پژوهش‌های جغرافیای برنامه‌ریزی شهری، 4(4)، 568-549.
20. مطیعیان، ح.، و آزموده، م. (۱۳۹۹). ارزیابی اختلاط کاربری در سطح معابر شهری به کمک تحلیل‌های مکانی و روش ضریب جینی. جغرافیا و پایداری محیط، ۱۰(۴)، ۱-۱۵.
21. معتمدی مهر، ا.، حسن­پور، ر.، و رضایی، ر. (1393). بهسازی و نوسازی بافت­های فرسوده شهری با تأکید بر مشارکت مردمی (مطالعه موردی: محله قیلر قروه). مطالعات برنامه‌ریزی سکونتگاه­های انسانی (چشم­انداز جغرافیایی)، 9(26)، 44-29.

 

22. Bottero, M., Oppio, A., Bonardo, M., & Quaglia, G. (2019). Hybrid evaluation approaches for urban regeneration processes of landfills and industrial sites: the case of the Kwun Tong area in Hong Kong. Land Use Policy, 82, 585-594.
23. Chiu, Y. H., Lee, M., & Wang, J. W. (2019). Culture led urban regeneration strategy: An evaluation of the management strategies and performance of urban regeneration stations in Taipei City. Habitat International, 86, 1-9.
24. Conte, E., Monno, V. (2016). The regenerative approach to model an integrated urban-building evaluation method. International Journal of Sustainable Built Environment, Volume 5(1), 12-22.
25. Couch, C., Sykes, O., & Bo rstinghaus, W. (2011). Thirty years of urban regeneration in Britain, Germany and France: The importance of context and path dependency. Progress in Planning, 75(1), 1-52.
26. Furlan, R., Petruccioli, A., David Major, M., Zaina, S., Zaina, S., Al Saeed, M. & Saleh, D. (2019). The urban regeneration of west bay, business district of Doha, (State of Qatar): A Transit Oriented Development enhancing livability. Journal of Urban Management, 8)1(, 126-144.
27. Guzey, O. (2009). Urban regeneration and increased competitive power: Ankara in an era of globalization. Cities, 26(1), 27-37.
28. Hong Hwang, K. (2014). Finding Urban Identity through Culture led Urban Regeneration. Management, 3 (1–2), 67-85.
29. Jordan, R., Birkin, M., & Evans, A. (2014). An agent based model of residential mobility Assessing the impacts of urban regeneration policy in the EASEL district. Computers, Environment and Urban systems, 48, 49-63.
30. Kim, S., & Bram well, B. (2019). Boundaries and boundary crossing in tourism: A study of policy work for tourism and urban regeneration. Tourism Management, 75, 78–89.
31. Lio,X., Huang, J., & Zhu, J. (2019). Property rights regime in transition: Understanding the urban regeneration process in China – A case study of Jinhuajie,Guangzhou. Cities, 90, 181-190.
32. Marti P., Garcia Mayor, C., & Serrano Estrada, L. (2019). Identifying opportunity places for urban regeneration through LBSNs. Cities, 90, 191–206.
33. Martinovic, A., & Ifko, S. (2018). Industrial heritage as a catalyst for urban regeneration in post conflict cities Case study: Mostar, Bosnia and Herzegovina.Cities, 74, 259-268.
34. Mateo, C., & Cunat, A. (2016). Guide of strategies for urban regeneration: A design support tool for the Spanish context. Indicators, 64, 194-202.
35. Neducin, D., Krkljes, M., & Gajic, Z. (2019). Post-socialist context of culture-led urban regeneration: Case study of a street in Novi Sad, Serbia. Cities, 85, 72-82.
36. Noring, L. (2019). Public asset corporation: A new vehicle for urban regeneration and infrastructure finance. Cities, 88, 125–135.
37. Ruijsbroek, A., Wong, A., Brink, G., Droomers, M., Van Oers, H., Stronks, K., & Kunst, A. E. (2019). Does selective migration bias the health impact assessment of urban regeneration programmes in cross-sectional studies? Findings from a Dutch case study. Health and Place, 55, 155-164.
38. Seo, B. K., Joo, Y. M. (2019). Innovation or episodes? Multiscalar analysis of governance change in urban regeneration policy in South Korea, Cities, 92, 27-35.