بررسی تأثیر ویژگی‌های محیط مصنوع شهری (با تأکید بر اختلاط کاربری اراضی) برسلامت عمومی شهروندان – مطالعه شهر مشهد

نوع مقاله : پژوهشی

نویسنده

• سید هادی حسینی

حکیم سبزواری

https://doi.org/10.22067/jgusd.2021.47924.0

چکیده

این پژوهش به دنبال بررسی چگونگی تأثیر اختلاط کاربری اراضی به عنوان یکی از مؤلفه­های محیط مصنوع بر سلامت عمومی افراد در شهر مشهد می­باشد. نوع پژوهش، کاربردی - توسعه­ای است و در زیر مجموعه پژوهش های موردی، پیمایشی و همبستگی جای می­گیرد. برای سنجش اختلاط کاربری از روش­های­ هرفیندال - هریشمن، فرانک و آنتروپی شانون استفاده گردید. جامعه آماری تحقیق، شهروندان 25 سال به بالای شهر مشهد و حجم نمونه برابر با 1022 نمونه می­باشد. داده­های مورد نیاز از 16 محله شهر مشهد گردآوری گردید. نتایج پژوهش نشان داد که  که در محلات مورد مطالعه این انتظار که اختلاط کاربری اراضی بتواند تأثیرات مثبتی را سلامت عمومی افراد و همچنین فعالیت بدنی و پیاده­روی شهروندان داشته باشد، محقق نگردید. بر مبنای یافته­ها، رابطه­ی معنی­داری میان اختلاط کاربری اراضی با فعالیت بدنی و پیاده­روی روزانه افراد وجود ندارد و در سوی مقابل نتایج نشان داد که رابطه­ای معنی دار اما معکوسی میان اختلاط کاربری اراضی با سلامت عمومی افراد مشاهده گردیده است، بدین معنی که با افزایش امتیاز اختلاط کاربری اراضی در محلات هدف، از کیفیت سلامت عمومی افراد کاسته شده است. با توجه به نتایج متفاوت این پژوهش با نتایج پژوهش­های بین­المللی که عمدتاً در شهرهای کشورهای پیشرفته غربی انجام شده است و همچنین فقر جدی مطالعات بومی تجربی و جدید بودن پژوهش­های مرتبط با برنامه­ریزی سلامت شهری در ایران، قطعاً نمی­توان نتایج این پژوهش را به سایر شهرهای ایران تعمیم داد و ضروری است که مطالعات تجربی بیشتری در خصوص شهرهای ایران انجام پذیرد.     

کلیدواژه‌ها

• اختلاط کاربری اراضی
• سلامت عمومی
• محیط مصنوع
• مشهد

20.1001.1.25383531.1400.8.1.1.5

عنوان مقاله [English]

Exploring the Impacts of Urban Built Environments Characteristics on the Public Health of Citizens with an Emphasis on Land Use Mix (Case Study: Mashhad City)

نویسنده [English]

• hadi hosseini

چکیده [English]

This study seeks to investigate the effect of land use mixing as one of the components of the artificial environment on the general health of people in Mashhad. The type of research is applied-developmental and falls under the category of case studies, survey and correlation. Herfindahl-Herschmann-Frank and Shannon entropy methods were used to measure user mixing. The statistical population of the study includes 25 year-old citizens and older in Mashhad and the sample size is equal to 1022 samples. The required data were collected from 16 neighborhoods of Mashhad. The results showed that in the studied areas, the expectation that land use mixing could have positive effects on the general health of individuals as well as physical activity and walking of citizens had not been materialized. Based on the findings, there was no significant relationship between land use mixing with physical activity and daily walking. In contrast, the findings showed a significant but negative correlation between land use mixing with public health. This means that by increasing the land use mixing score in the target areas, the quality of public health would decrease. In fact, given the different results of this research compared to the international findings mainly about the cities of developed western countries and the serious lack of experimental local studies and the novelty of research related to urban health planning in Iran, the results of this study should never be generalized to other cities in Iran, and it is thus necessary to conduct some more empirical studies on Iranian cities.

کلیدواژه‌ها [English]

• Built Environment
• Land Use Mix
• Public Health
• Mashhad

مراجع

1. ­ آزادی قطار، س.، مشکینی، ا.، رکن الدین افتخاری، ع.، مصطفوی، ا.، و احدنژاد روشتی، م. (1396). تبیین رابطه‌‌ بین قابلیت پیاده‌‌مداری مناطق شهری با توزیع فضایی مرگ‌‌ومیرهای ناشی از سرطان‌‌های سینه و کولورکتال در شهر تهران. برنامه­ریزی و آمایش فضا، 21 (3)، 55-94.
2. ­ بحرینی، س. ح.، و خسروی، ح. (1389). معیارهای کالبدی فضایی موثر بر میزان پیاده­روی، سلامت و آمادگی جسمانی- مطالعه شهر هشتگرد. هنرهای زیبا، 43، 16-5.
3. شاددل، ل.، رهنما، م. ر.، و خوارزمی، ا. ع. (1396)، تحلیل خودهمبستگی فضایی مرگ ومیر بانوان و دسترسی به فضاهای سبز شهری در شهر مشهد (ویتامین G). فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، 32(3)، 11-22.
4. لطفی، ص.، قدمی، م.، و حسین‌پور عسگر، م. (1396). مطالعه‌ی اثرات توزیع کاربری اراضی بر سلامت شهروندان، مطالعه موردی شهر بابلسر. جغرافیا و توسعه فضای شهری، 9، 139-154.
5. نبی­زاده، م. م.، جهانگیر، ص.، و ابراهیم­زاده، ف. (1396). بررسی میزان انطباق­پذیری پارک­های شهر تهران با رویکرد شفابخشی باغ­ها. فصلنامه علمی – تخصصی معماری سبز، 9، 154-165.

 

6. T. (1994). The Built Environment Definition and Scope in “Introduction: Definition, Design, and Development of the Built Environment”. London: Crisp Publication.
7. Brownson, R. C., Hoehner, C. M., Day, K., Forsyth, A., & Sallis, J. F. (2009). Measuring the built environment for physical activity: state of the science. American journal of preventive medicine, 36(4), S99-S123.
8. Cervero, R., & Duncan, M. (2003). Walking, bicycling, and urban landscapes: evidence from the San Francisco Bay Area. American journal of public health, 93(9), 1478-1483.
9. Clarke, P., & George, L. K. (2005). The role of the built environment in the disablement process. American journal of public health, 95(11), 1933-1939.
10. De Vries, S., Verheij, R. A., Groenewegen, P. P., & Spreeuwenberg, P. (2003). Natural environments—healthy environments? An exploratory analysis of the relationship between greenspace and health. Environment and planning A, 35(10), 1717-1731.
11. Duncan, M. J., Spence, J. C., & Mummery, W. K. (2005). Perceived environment and physical activity: a meta-analysis of selected environmental characteristics. International Journal of Behavioral Nutrition and Physical Activity, 2(1), 1-9.
12. Ewing, R., Meakins, G., Hamidi, S., & Nelson, A.C. (2014). Relationship between urban sprawl and physical activity, obesity, and morbidity—Update and refinement. Health Place, 26, 118–126.
13. Factor, R., Awerbuch, T., & Levins, R. (2013). Social and land use composition determinants of health: Variability in health indicators. Health & place, 22, 90-97.
14. Frank, L. D., Sallis, J. F., Conway, T. L., Chapman, J. E., Saelens, B. E., & Bachman, W. (2006). Many pathways from land use to health - associations between neighborhood walkability and active transportation, body mass index, and air quality. Journal of the American Planning Association, 72(1), 75-87.
15. Frank, L., & Pivo, G. (2005). Impacts of mixed use and density on utilization of three modes of travel: single-occupant vehicle, transit, and walking. [Internet] Disponível em :< http://www. Reconnectingamerica. Org/assets/Uploads. Frank-and-Pivo. Pdf> [Acessado em Fevereiro de 2012].
16. Gadais, T., Boulanger, M., Trudeau, F., & Rivard, M. C. (2018). Environments favorable to healthy lifestyles: A systematic review of initiatives in Canada. Journal of sport and health science, 7(1), 7-18.
17. Giles-Corti, B. (2006). The impact of urban form on public health. Canberra: Australian State of the Environment Committee.
18. Hajna, S., Dasgupta, K., Joseph, L., & Ross, N. A. (2014). A call for caution and transparency in the calculation of land use mix: measurement bias in the estimation of associations between land use mix and physical activity. Health & place, 29, 79-83.
19. Handy, S. L., Boarnet, M. G., Ewing, R., & Killingsworth, R. E. (2002). How the built environment affects physical activity: views from urban planning? American journal of preventive medicine, 23(2), 64-73.
20. Jenks, M., & Jones, C. (Eds.). (2010). Dimensions of the sustainable city. London: Springer.
21. Julien, D., Richard, L., Gauvin, L., & Kestens, Y. (2012). Neighborhood characteristics and depressive mood among older adults: an integrative review. International psychogeriatrics, 24(8), 1207-1225.
22. Krefis, A. C., Augustin, M., Schlünzen, K. H., Oßenbrügge, J., & Augustin, J. (2018). How does the urban environment affect health and well-being? A systematic review. Urban Science, 2(1), 21.
23. Manaugh, K., & Kreider, T. (2013). What is mixed use? Presenting an interaction method for measuring land use mix. Journal of Transport and Land use, 6(1), 63-72.
24. Matisziw, T. C., Nilon, C. H., Stanis, S. A. W., LeMaster, J. W., McElroy, J. A., & Sayers, S. P. (2016). The right space at the right time: The relationship between children’s physical activity and land use/land cover. Landscape and Urban Planning, 151, 21-32.
25. Saarloos, D., Alfonso, H., Giles-Corti, B., Middleton, N., & Almeida, O. P. (2011). The built environment and depression in later life: the health in men study. The American Journal of Geriatric Psychiatry, 19(5), 461-470.
26. Saelens, B. E., Sallis, J. F., Black, J. B., Chen, D. (2003). Neighborhood-based differences in physical activity: an environment scale evaluation. American Journal of Public Health, 93(9),1552-8.
27. Song, Y., & Knaap, G. J. (2004). Measuring the effects of mixed land uses on housing values. Regional Science and Urban Economics, 34(6), 663-680.
28. Song, Y., Merlin, L., & Rodriguez, D. (2013). Comparing measures of urban land use mix. Computers, Environment and Urban Systems, 42, 1-13.
29. Tsai, W. L., McHale, M. R., Jennings, V., Marquet, O., Hipp, J. A., Leung, Y. F., & Floyd, M. F. (2018). Relationships between characteristics of urban green land cover and mental health in US metropolitan areas. International journal of environmental research and public health, 15(2), 340-362.