Document Type : علمی - پژوهشی

Authors

1 University of Tabriz

2 Ferdowsi University of Mashhad

Abstract

Extended Abstract

Introduction

Mashhad with a population of three million is the second largest city in the country which has accommodated the population of nearly one million and two hundred thousand people in eight residential areas. According to the researches, such unplanned settlements are the consequences of structural problems of the urban management resulting from the main structure of the urban management plans along with the regional issues (Farnahad, 2008; Housing and Urban Planning of Khorasan-e-Razavi, 2014). Furthermore, these areas adversely affect the city economically, socially, physically, and environmentally.
The present paper aims to identify the factors affecting the formation and development of informal settlements in Mashhad and to measure the effect of these factors and their modeling in the form of systematic thinking.

Review of Literature

Informal settlements are mostly developed on the margins of the cities and metropolises typically outside the formal development plans (Act of Iran’s Supreme Council of Urban Development and Architecture, 6th June 2006). Until now, studies of informal settlements that have somehow led to the identification and investigation of the factors that shape and expand informal settlements have taken place in a number of ways.
A: Using futures research
B: Modeling through relevant software especially GIS
C: Evaluating the Factors of Informal Settlement in parallel to Trend Identification, Policy Pathology
But none have used systematic thinking to address complex issues such as informal settlements to gather and identify causal relationships between these factors.

Method

Descriptive-analytical research was conducted to gather information through documentary and survey methods. Therefore, the factors contributing to forming and establishing Mashhad’s informal settlements were determined and applied to achieve research objectives. Sampling method and questionnaire were used to collect the required data. The statistical populations of this research were experts and residents of informal settlements in Mashhad. The First population used 55 questionnaires which was completed several times by Delphi method. The number of questionnaires for the second population was calculated based on Cochran's formula and 384 questionnaires were obtained. In the residents' questionnaire, the informal settlements reliability (Cronbach's Alpha) was 0.909, and for the experts, the reliability was calculated as 0.882. Finally the main system is designed using expert interview results (Delphi method).

Results and Discussion

Diagrams have been drawn to understand and analyze the causes of informal settlement using systematic thinking. Eventually, in the final diagram of the system, 11 cycles were shown, 5 of which had two-variables. Two medium cycles with 4 and 5 variables were also formed. Besides, there were 4 cycles with the main and big cycles. The relationships between these cycles were as follows:

A) Unbalanced regional policy - ignoring the policy of housing supply for the low-income people – Development - structural disadvantage of urbanization – Mismanagement - Unbalanced regional policy
B) Drought and agricultural recession-Unemployment-Immigration- Development-structural disadvantage of urbanization- mismanagement- Unbalanced regional policies- Drought and agricultural recession
C) Drought and agricultural recession- Inflation- Permanent increase in living expenses- Poverty and low income-Immigration-Development-structural disadvantage of urbanization- mismanagement- Unbalanced regional policies- Drought and agricultural recession
D) Lack of governance-Poor efficacy and effectiveness of the city system- Failure to implement approved projects timely and accurately–Poor supervision of municipality- Lack of supervision during construction- Horizontal development of the city-Creation of livable centers- Close access to city- immigration- Development-structural disadvantage of urbanization-Mismanagement- Lack of urban governance

Examining the variables in these main cycles, it was revealed that most of these communication chains are made up of a combination of economic variables and management variables. Therefore, it can be said that the economy together with management moves the most influential cycles towards the development of informal settlements in Mashhad.

Conclusion

The factors that shape and expand informal settlements create cycles the biggest of which is fed through the economic and managerial factors at the national, regional, and local levels. In order to slow down or break these formation cycles, these two factors must be considered at different scales. Economic variables had more impact on the formation and development of the informal settlement of Mashhad from both the experts and the residents’ viewpoint. Furthermore, the cycles that led to unemployment, poverty, and low-income had a greater impact on the development of this phenomenon. Finally, it can be said that none of these sub-systems are separate as they do not act apart from each other, but the greatest impact is in between the economic and managerial sub-systems and the cycles that connect them. It is also concluded that most of these cycles which stimulate the development of informal settlements act through a social-related cycle or variable. Therefore, strategies and proposals should be directed with the aim of weakening the effective cycles, which normally tend to be more oriented towards the regional and national strategies.

Keywords

1. احمدی پور، ز. (1371)، بررسی آلونک‌نشینی در کرج، تهران: پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت مدرس.
2. اطهاری، ک. (1374)، حاشیه نشینی در ایران، علل و راه حل‌ها، مجموعه مقالات دومین سمینار سیاست‌های توسعه مسکن در ایران، جلد اول، تهران، وزارت مسکن و شهرسازی.
3. اطهاری، ک.(1379)، حاشیه‌نشینی در ایران، فصلنامه مدیریت شهری، 2، سازمان شهرداری‌های کشور، تهران.
4. اعتماد، گ. (1382)، ویژگی‌های کالبدی محله‌های حاشیه‌نشین، دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی، 2، 36-19.
5. بهرنگی، م.ر. (1382)، مدیریت آموزشی و آموزشگاهی، تهران: نشر کمال تربیت.
6. پیران، پ. ( 1374 )(پ)؛‹‹ آلونک نشینی در ایران›› بخش پایانی؛ مجله اطلاعات سیاسی- اقتصادی، شمارۀ 96-95، صص 129-125.
7. پیران، پ. (1366) شهرنشینی شتابان و ناهمگون، آلونک‌نشینی در شهران، مجله اطلاعات سیاسی _اقتصادی ، 4، 47-46.
8. پیران، پ. (1387)، از اسکان غیر‌رسمی تا اسکان نایابی، مجله هفت شهر، شماره 24 و 23، صص 19-6.
9. پیران، پ.( 1381 )(ب)« باز هم در باب اسکان غیررسمی: مورد شیر آباد زاهدان»؛ هفت شهر فصلنامه عمران و بهسازی شهری، وزارت مسکن و شهرسازی، شماره 9 و 10 ، صص 24-7.
10. پیران، پ.(1366-67)، شهرنشینی شتابان و ناهمگون: مسکن نابهنجار، ماهنامۀ سیاسی-اقتصادی، شماره 24-14، 60-57.
11. پیران، پ.(1368)، تقدم و تسلط شهری: دیدگاه‌های نظری، ماهنامۀ سیاسی-اقتصادی، شماره 30، تهران، صص 37-34.
12. پیران، پ.(1382) (الف)، اجتماعات اسکان غیررسمی در ایران: از دنیای زنده زندگی روزمره تا تحلیل نظری؛ کارگاه تخصصی اسکان غیررسمی در ایران، دانشگاه شهید بهشتی.
13. پیران، پ.(1382) (الف)؛ اجتماعات اسکان غیررسمی در ایران: از دنیای زنده زندگی روزمره تا تحلیل نظری؛ کارگاه تخصصی اسکان غیررسمی در ایران، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران.
14. تیشه یار، م. (1390)، آینده‌پژوهی در مطالعات استراتژیک، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.
15. جوان، ج. و سیدی، س. م.(1384)، کوتاه نگرشی بر ساخت و سازهای غیر مجاز در حاشیۀ شهر مشهد، مجلۀ جغرافیا و توسعۀ ناحیه ای، شماره چهارم، صص 72-55.
16. حاج یوسفی، ع. (1365)، تصویری از زندگی کودکان و جوانان حاشیه‌نشین شهری، تهران: انتشارات سازمان مدیریت و برنامه ریزی.
17. حقیر، س. (1389). سیر تفکر مدرن و مدرنیته (بررسی تطبیقی معماری معاصر غرب و ایران)، پایان نامه کارشناسی ارشد معماری، -استاد راهنما: جهانشاه پاکزاد، دانشگاه آزاد اسلامی مشهد.
18. خاکسار، م. ح. ، تهامی، س. ا. و حافظی مطلق، ن. (1390)، نگرش و روش سیستمی در حل مسائل فرهنگی-اجتماعی با توجه به شرایط بومی ایران، مجلۀ سیاسی- اقتصادی، 284، صص 167-156.
19. رستم‌زاده، ی. (1391)، ساماندهی و توانمندسازی سکونتگاه‌های غیر‌رسمی در محلات شهری با بررسی نگرش ساکنین محلی؛ مورد پژوهی: محله توحید شهر بندرعباس، مدیریت شهری، شماره پاییز و زمستان 28، صص 336-321.
20. روستایی، ش. ، احدنژاد، م. ، اصغری زمانی، زنگنه و سعیدی. (1394)، ارزیابی فقر شهری در محلات اسکان غیررسمی شهر کرمانشاه با استفاده از مدل تحلیل عاملی (نمونه موردی محله دولت آباد و شاطرآباد سال 1385)، نشریه جغرافیا و برنامه ریزی، 19(53)، صص 137-166.‎
21. سرور، ر. (1388)، مقدمه ای بر آینده نگری گسترش سکونتگاههای غیر‌رسمی در منطقه شهری تهران، مجله هفت شهر، شماره 30-29، صص 66-56.
22. سنگه، پ. (1387)، پنجمین فرمان، خلق سازمان یادگیرنده، چاپ سوم، ترجمۀ کمال هدایت و محمد روشن، انتشارات سازمان مدیریت صنعتی، تهران.
23. شکویی، ح. ( 1355 )؛ حاشیه‌نشینان شهری، خانه‌های ارزان‌قیمت و سیاست مسکن تبریز، تبریز: موسسه تحقیقات علوم انسانی و اجتمایی دانشگاه تبریز.
24. عابدین درکوش، س. (1372)، اقتصاد شهری، تهران: نشر دانشگاهی تهران.
25. محمدیان، م. (1388)، مدیریت ساماندهی حاشیه شهرها (نمونه موردی: کوی نه دره شهر مشهد)، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده ادبیات، دانشگاه فردوسی.
26. محمودی پاتی، ف. و محمد پور عمران ، م. (1387)، سیاست‌های مدیریت زمین شهری، تهران: انتشارت شهیدی.
27. مهندسین مشاور فرنهاد، (1385)، طرح مجموعه شهری مشهد، گزارش تعیین حریم و محدوده شهر مشهد، مهندسان مشاور معمار و شهرساز فرنهاد، تهران.
28. نعیمی، ک. (1394)، آینده‌پژوهی برنامه‌ریزی و توسعه مسکن شهری با تاکید بر مسکن غیررسمی مطالعه موردی: مساکن غیررسمی شهر سنندج، پایان نامه کارشناسی ارشد، استاد راهنما: دکتر پورمحمدی، دانشکده جغرافیا و برنامه ریزی، دانشگاه تبریز.
29. هادیزاده بزاز، م. (1382)، حاشیه‌نشینی و راهکارهای ساماندهی آن در جهان، مشهد: شهرداری مشهد.
30. وزارت مسکن و شهرسازی، (1382)، سند ملی توانمند سازی و ساماندهی اسکان غیر رسمی، مصوبه هیئت وزیران.
31. Abebe, F. K. (2011). Modelling informal settlement growth in Dar es Salaam, Tanzania (Unpublished master thesis). University of Twente, Netherlands: Enschede.
32. Busa, A. (2011). The right to the city: The entitled and the excluded. Retrieved from http://www.urbanreinventors.net/paper.php?issue=3&author=busa.
33. Cowan, L. (2004). Tenderly taming teenagers. South Africa: New Africa Books.
34. Johnston, R. (1998). Technology foresight: Agriculture and food production. New York, NY: STMP.
35. Peattie, L., & Aldrete-Haas, J. A. (1981). "Marginal" settlements in developing countries: Research, advocacy of policy and evolution of programs. Annual Review of Sociology, 7(1), 157-175.
36. Saleh, I. (1999). Housing market dynamics in the metropolitan area: A case study of the informal housing markets in the metropolitan Jabtabek (Unpublished Ph. D. dissertation). University of Pennsylvania, United States.
37. Schwartz, P. (1991). The art of the long view: Planning for the future in an uncertain world. New York, NY: Doubleday Currency.
38. Srinivas, H. (2005). Urban squatters and slums defining squatter settlements. Retrieved from www/gdrc.org/uem/squatters/squatters.html.
39. Yuzun, B., & Cete, M. (2004). A model for solving informal settlement issues in developing countries. TS24 Planning. Valuation and the Environment, 1, 22-27.
CAPTCHA Image