نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

تشکیل شوراهای اجتماعی محلات مشهد، یکی از راهکارهای مشارکت شهروندان برای همکاری و تعامل با مدیریت شهری است. بدون شک از مهم‌ترین عوامل مؤثر بر عملکرد شوراها، سطح اعتماد اعضا در قالب شاخص‌های سرمایۀ اجتماعی اعضای شورا است. در این پژوهش ارتباط بین اعتماد به شهرداری، اعتماد به اثربخشی شورا، اعتماد به توانمندی سایر اعضای شورا به‌عنوان شاخص‌های سرمایۀ اجتماعی و احساس تعلق به محله به‌عنوان متغیر مؤثر بر سرمایۀ اجتماعی و تمایل به مشارکت اعضا در امور محله، در بین اعضای شورهای اجتماعی محلات منطقۀ 9 شهرداری مشهد بررسی شد. گردآوری اطلاعات به دو شیوۀ کتابخانه‌ای و میدانی صورت گرفت و پرسش‌نامه در بین اعضای 12 شورای اجتماعی محله در منطقۀ 9 شهرداری مشهد توزیع شد. با تحلیل نتایج حاصل از پرسش‌نام،‌ مشخص شد که بین اعتماد به شهرداری و اعتماد به اثربخشی شورا، اعتماد به سایر اعضای شورا و اعتماد به اثربخشی شورا، اعتماد به شهرداری و تمایل به مشارکت اعضا در امور محله، اعتماد به اثربخشی شورا و تمایل به مشارکت اعضا در امور محله، احساس تعلق به محله و تمایل به مشارکت اعضا در امور محله رابطۀ مثبتی وجود دارد و دو متغیر اعتماد به سایر اعضای شورا و تمایل به مشارکت اعضا در امور محله با همدیگر همبستگی نداشتند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Evaluating the Impact of Social Capital Indicators on Willingness to Participate: The Case of Community Council Members of Mashhad Neighborhoods

نویسندگان [English]

  • Seyed Hadi Zarghani
  • Mohsen Hejazi Joshaghani

Ferdowsi University of Mashhad

چکیده [English]

Extended Abstract

1. Introduction
The establishment of social councils of Mashhad's neighborhoods is one of the approaches in making citizens participate in affairs so that better cooperation and interactions with the urban management are achieved. Undoubtedly, of the factors affecting the council performances, mention could be made of the level of trust among the members in the form of members' social capital indices. This study aims to examine trust in the municipality, trust in the efficacy of councils, trust in the abilities of the other members of the council as social capital indices and a feeling of belonging to the neighborhood, as a variable affecting social capitals and members' tendency towards participation in the neighborhoods' affairs, among the members of social councils of neighborhoods in the region 9 of Mashhad's municipality.

2. Theoretical Framework
Not as a new concept, the beginning of participation could be found in many cities around the world such as ancient Greece. Citizens' participation seems to be a very general idea, but can be taken as a set of behaviors of which a civil society makes use of when intervening in collective life. Social capitals are among the main reasons for citizens' participation in the urban affairs. Inglehart (2007) takes the culture of trust and compromise into consideration as social capitals. From a sociological angle, at least three types of trust could be named which are: interpersonal trust, generalized trust, and institutional trust. All these indices are investigated in this paper.

3. Method
This study favors a descriptive-analytical approach. The population of the study includes all the members of social councils of neighborhoods in the region 9 of Mashhad's municipality and the sampling units equal the population units. The social councils in the region 9 of Mashhad's municipality have 177 members. To collect the data, documentary approaches and questionnaires were employed. The data obtained were analyzed using SPSS and EXCEL software.

4. Results
Initially, the mean of members' attitudes was calculated as high -over the average- which can hold positive effects on the performance of the council. Afterwards, the relationship between the variables under the investigation was examined. As for the effect of age on the studied variables, age did not affect any of the variables. As for the effect of education on the studied variables, there is a significant relationship between the level of education and trust in municipality and confidence in the efficacy of the council.

5. Discussion
The establishment of social councils of neighborhoods in the Mashhad metropolis is a major step in achieving goals of sustainable development and in assigning citizens to affairs. The members of this council are chosen by the municipality. They attend the sessions of council once a month to examine the issues in the neighborhood and offer solutions for the improvement of the neighborhood.

6. Conclusion
There is no denying that the members' trust in the performance of the council is a deciding factor affecting the performance of the councils. Beside the trust factor, there exist other significant factors affecting the efficacy of the council members which include the feeling of belonging to the neighborhood and the members' tendency towards participation. In the present study, therefore, the relationship between the chosen variables affecting the council performance among the members of social councils of neighborhoods in the region 9 of Mashhad's municipality was examined. Based on the variables under the investigation and the obtained results, the following suggestions are offered:
The limits of duties and authorities of the council should be elaborated in detail for the members so that the members would be actively engaged in all the aspects related to the neighborhood management.
The council members must be chosen from the neighborhood's inhabitants.
Great care must be taken when choosing the council members, hence, the members accept them and feel safe with each other.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Social council of neighborhood
  • Social capital
  • Participation
  • Mashhad
1. احمدی، ا.، و توکلی، م. (1388). بررسی میزان مشارکت اجتماعی شهروندان در ادارۀ بهینۀ امور شهری. جامعه‌شناسی مسائل اجتماعی ایران (تحقیقات علوم اجتماعی ایران)،2(1)، 73-90
2. اوجاقلو، س.، و زاهدی، م. (1384). بررسی اعتماد اجتماعی و عوامل مؤثر بر آن در بین ساکنان شهر زنجان. مجلۀ جامعه‌شناسی ایران، 4(6)، 92-125
3. بیرو، آ. (1366). فرهنگ علوم اجتماعی. ترجمۀ باقر ساروخانی.تهران، ایران: کیهان
4. پاتنام، ر. (1380). دموکراسی و سنت‌های مدنی، ترجمۀ محمدتقی دلفروز. تهران، ایران: نشر نی
5. تاجبخش، ک.، ثقفی، م.، و کوهستانی‌نژاد، م. (1382). سرمایۀ اجتماعی و سیاست‌های اجتماعی (بررسی وضعیت سرمایۀ اجتماعی در ایران امروز). فصلنامۀ رفاه اجتماعی، 3(10)، 155-199
6. حاتمی، ک. (1389). نقش تجزیه و تحلیل SWOT در تعالی مدیریت شهری (مطالعۀ موردی منطقۀ ۲۲ تهران). فصلنامه مطالعات مدیریت شهری، 4(2)، 14-164
7. ربانی، ر.، قاسمی، و.، و عباس‌زاده، م. (1387). رابطۀ ابعاد مادی و غیرمادی رفاه اجتماعی با مشارکت شهروندان در امور شهری. فصلنامۀ علمی‌پژوهشی رفاه اجتماعی، 9(32)، 91-108
8. رحمانی، ت. و امیری، م. (1386). بررسی تأثیر اعتماد بر رشد اقتصادی در استان‌های ایران با روش اقتصادسنجی فضایی. مجله تحقیقات اقتصادی،بهار، 42(78)، 23-57
9. رضوی، م. م.، و حجازی جوشقانی، م. (1389). سرمایۀ اجتماعی و توسعۀ محله‌ای؛ نمونۀ موردی محلات طلاب مشهد. سومین همایش دانشجویان جغرافیا. گروه جغرافیا. دانشگاه تهران
10. رضویان، م. (1381). مدیریت عمران شهری. تهران، ایران: پیوند نو
11. روحانی، ح. (1389). خانواده، سرمایۀ خانواده و چالش‌های فراروی جامعۀ ما. فصلنامۀ راهبرد، 57(19)، 7-33
12. زرقانی، س. ه.، و حجازی جوشقانی، م. (1392). شورای اجتماعی محلات و تأثیر آن بر توسعۀ محله‌ای، (طرح پژوهشی). مرکز پژوهش‌های شورای اسلامی شهر مشهد
13. عباس‌زاده، م.، و میرزائی، م. (1393). نقش دین در توسعۀ شبکۀ اعتماد اجتماعی دانشجویان (مورد مطالعه: دانشجویان دانشگاه تبریز). فرهنگ در دانشگاه اسلامی،2(4)، 199-224
14. علمی، ز.، شارع‌پور، م.، و حسینی، ا. (1384). سرمایۀ اجتماعی و چگونگی تأثیر آن بر اقتصاد. تحقیقات اقتصادی، 40(71)، 239-296
15. علوی‌تبار، ع. (1378). الگوی مشارکت در جامعۀ مردم‌سالار. ماهنامۀ شهرداری‌ها، 1(6)، 12-15
16. علی‌پور، پ.، زاهدی، م. و شیانی، م. (1388). اعتماد و مشارکت (بررسی رابطۀ بین اعتماد و مشارکت اجتماعی در شهر تهران). مجلۀ جامعه‌شناسی ایران،2(10)، 109-135
17. علیزاده، ک.، رضوی‌نژاد، م.، و رادفر، م. (1392). بررسی نقش و مشارکت مردم در ادارۀ امور شهری (نمونۀ موردی منطقۀ 10 شهرداری مشهد). فصلنامۀ مطالعات برنامه‌ریزی شهری،1(1)، 61-87
18. کاظمیان، غ.، و شادمان‌فر، ر. (1387). بررسی الگوی مشارکتی شورایاری‌ها در محلات شهر تهران. شهرداری‌ها، 89(9)، 54-59
19. محمدپور زرندی، ح.، و طباطبایی مزدآبادی، س. م. (1391). تأثیر جذب سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی و مشارکت‌های مردمی بر توسعۀ پایدار شهر. اقتصاد شهر،شماره 15، 12-24
20. مشبکی‌اصفهانی، م. (1391). نقش محله‌محوری در ارتقاء هویت شهری‌، مطالعۀ موردی ناحیۀ 7 منطقۀ دو تهران. (پایان‌نامه منتشرنشدة کارشناسی ارشد). دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز، ایران
21. مقیمی، س.، و رشیدی، ج. (1388). رویکرد محله‌محوری و تأثیر آن بر همبستگی اجتماعی. بازیابی از نمایشگاه الکترونیک پژوهش و نوآوری در حوزۀ مدیریت شهری: e-exhibition.tehran.ir
22. موسوی، م. (1385). مشارکت اجتماعی یکی از مؤلفه‌های سرمایۀ اجتماعی. فصلنامۀ علمی‌پژوهشی رفاه اجتماعی، شماره 23، 92-67
23. Coleman, J. (1988). Social capital in the creation of human capital. The American Journal of Sociology, 94, 95-120
24. Hollsopple, C., & Joshi, K. (2000). An investigation of factors that influence the management of knowledge in organization. Journal of Strategic Information Systems, 9, 1-15
25. Martinez, M. (2010). The citizen participation of urban movements in spatial planning: A comparison between Vigo and Porto. International Journal of Urban and Regional Research, 35(1), 1-25
26. Raisi, J., Miri, G., & Hafez Rezazadeh, M. (2015). Evaluation and analysis of the role of citizen participation in urban development (Case study: The city of Nikshahar). American Journal of Engineering Research (AJER), 4(4), 74-78
CAPTCHA Image