توانمندسازی سکونتگاه‌های غیررسمی بندرعباس با رویکرد نوزایی شهری (نمونه موردی: محله پشت شهر)

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

• سعیده مؤیدفر ¹
• سارا عزیزی ²

¹ استادیار گروه جغرافیا، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه میبد، میبد، ایران

² کارشناسی ارشد شهرسازی- برنامه ریزی شهری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد یزد، یزد، ایران

https://doi.org/10.22067/jgusd.2022.71482.1073

چکیده

رویکرد نوزایی شهری به‌عنوان رهیافتی متأخر در مرمت شهری، بر مجموعه‌ای از فرایندهای تغییر و انطباق دلالت دارد، از همین رو می‌تواند به‌عنوان رویکردی مناسب به‌منظور احیاء بافت‌های فرسوده شهرهای ایران تلقی شود. در این رهیافت بیش از سایر رویکردهای مداخله بر مشارکت بین ساکنین و مراجع محلی در چارچوب مدیریت یکپارچه تأکید می‌شود. هدف پژوهش حاضر ارائه راهبردهایی جهت توانمندسازی سکونتگاه‌های غیررسمی با رویکرد نوزایی شهری است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی با ماهیت کاربردی بوده که برای جمع‌آوری اطلاعات از مصاحبه و پرسشنامه‌ محقق ساخته و به‌منظور تجزیه‌وتحلیل داده‌ها از مدل استراتژیک SOAR و QSPM استفاده‌شده است. جامعه آماری تحقیق شامل ساکنین محله پشت شهر و مسئولان مرتبط با امور بافت فرسوده و حاشیه‌ای می‌باشند. بر اساس نتایج بدست آمده، محله پشت شهر علیرغم مشکلات و تنگناهای موجود، از نقاط قوت و فرصت زیادی برخوردار است که با اقدامات مناسب و بهره گیری از رویکرد نوزایی شهری، این محله می‌تواند به یک محله سرزنده و فعال و مناسب برای گردشگری تبدیل گردد. برآورد نظرسنجی ضرایب جذابیت از کارشناسان و استفاده از مدل QSPM در جهت اولویت‌بندی راهبردها نشان از آن دارد که راهبرد توسعه عرصه‌های همگانی با ایجاد کاربری‌های مناسب و سازگار در محله به‌منظور دستیابی به مکانی سرزنده، پویا، پرتحرک و فعال با نمره جذابیت 613/2 به‌عنوان تأثیرگذارترین راهبرد مطرح‌ می‌باشد. استراتژی ارتقاء مشوق‌ها، رفع موانع قانونی و تسهیلات به مالکین و ساکنین در جهت بهسازی و نوسازی کالبدی کاربری‌ها خصوصاً کاربری‌های مسکونی و خدماتی با نمره جذابیت 708/1 و ارتقاء کیفیت زندگی در محله‌ از طریق تزریق امکانات زیستی و خدمات موردنیاز زندگی ساکنان و توسعه فضاهای سبز و پارک‌ها با نمره جذابیت 643/1 در اولویت‌های بعدی قرار گرفته‌اند.

کلیدواژه‌ها

• توانمندسازی
• سکونتگاه‌های غیررسمی
• نوزایی شهری
• مدل SOAR
• شهر بندرعباس

عنوان مقاله [English]

Empowerment of Informal Settlements with urban renaissance Approach (Case Study: poshte shahr quarter, Bandar Abbas city)

نویسندگان [English]

• Saeedeh Moayedfar ¹
• sara azizi ²

¹ Assistant Professor of Geography Department, , Human Sciences Faculty, Meybod University, Meybod, Iran

² MA of Urbanism -Urban Planning, Islamic Azad University, Yazd Branch, Art and Architecture Faculty, Iran.

چکیده [English]

Urban renewal approach as a late approach to urban restoration implies a set of adaptation processes and can be considered as an appropriate approach to restore the degraded texture of Iranian cities. This approach emphasizes more than other intervention approaches the partnership between residents and local authorities in the framework of integrated management. The purpose of this study is to provide strategies for empowering informal settlements with an urban regeneration approach. The research method is descriptive-analytical with an applied nature. To collect information, interviews and questionnaires were used and in order to analyze the data, the strategic model of SOAR and QSPM were used. The statistical population of the study includes residents of the Poshteshahr quarter and officials related to worn-out and marginal tissue affairs. According to the results, the Poshteshahr quarter, despite the existing problems and bottlenecks, has many strengths and opportunities that with appropriate measures and taking advantage of the urban renewal approach, this neighborhood can become a lively, active and suitable neighborhood for tourism and get out of the marginal state. Estimating the attractiveness coefficients of experts and using the QSPM model to prioritize strategies shows that the strategy of developing public areas by creating appropriate and compatible uses in the neighborhood in order to achieve a lively, dynamic, active and active place with an attractiveness score of 2 .613 is considered as the most effective strategy. Strategy to promote incentives, remove legal barriers and facilities for owners and residents to improve and physically renovate land uses, especially residential and service land uses with an attractiveness score of 1.708 and improve the quality of life in the neighborhood by injecting biological facilities and services needed Residents' lives and the development of green spaces and parks with an attractiveness score of 1.643 are the next priorities.

کلیدواژه‌ها [English]

• Empowerment
• Informal Settlements
• Urban Renewal
• SOAR morel
• Bandar Abbas City