ارائه‌ی الگوی مدیریت و برنامه‌ریزی محیط‌زیست شهری امن با رویکرد شهر دوستدار کودک (مطالعه موردی: کلان‌شهر تهران)

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

• نرجس شهمیری ¹
• مژگان زعیم دار ²
• رکسانا موگویی ³
• سعید ملماسی ²

¹ دانشجوی دکتری مدیریت محیط‌زیست، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

² استادیار گروه محیط‌زیست، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

³ دانشیار گروه محیط‌زیست، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

https://doi.org/10.22067/jgusd.2022.76980.1202

چکیده

کودکان به‌عنوان سازندگان نسل‌های بعدی محسوب می‌گردند و فضاهای شهری نقش ویژه‌ای در اجتماعی شدن، بالفعل کردن استعدادها و برآورده ساختن نیازهای اجتماعی و فردی کودکان ایفا می‌کنند. بنابراین، محیط‌زیست شهری امن و طراحی صحیح فضاهای شهری متناسب با زندگی کودکان در سوق دادن جامعه‌ی انسانی به سمت جامعه‌ای سالم و مطلوب از اهمیت زیادی برخوردار است. با این حال، در نظام مدیریت و برنامه‌ریزی شهری ایران توجه به نیازهای کودکان نادیده انگاشته شده است. در این راستا هدف از پژوهش حاضر، ارائه‌ی الگوی مدیریت و برنامه‌ریزی محیط‌زیست شهری امن با رویکرد شهر دوستدار کودک در کلان‌شهر تهران می‌باشد. بنابراین، روش پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت تحلیلی–اکتشافی بوده که در راستای تجزیه و تحلیل اطلاعات از تکنیک DEMATEL و مدل تحلیل شبکه (ANP) در نرم‌افزار Super decision استفاده شده است. همچنین جامعه‌ی آماری پژوهش شامل کارشناسـان و متخصصین مسائل شهری تهران بوده و بـا اسـتفاده از نمونـه‌گیری دلفـی، حجـم نمونـه تعـداد 20 نفـر تعیین گردیده است. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که در راستای ارائه‌ی الگوی مدیریت و برنامه‌ریزی مناسب در راستای تحقق محیط‌زیست شهری امن با رویکرد شهر دوستدار کودک در تهران معیار اجتماعی- سیاسی- فرهنگی از بیشترین تأثیرگذاری و معیار برنامه‌ریزی نهادی و قانونی از بیشترین تأثیرپذیری برخوردار می‌باشند. بر اساس بردار ویژه‌ی به‌دست آمده از مدل تحلیل شبکه‌ای نیز معیار محیطی–کالبدی با وزن نرمال 205/0 از بیشترین اولویت برخوردار بوده و معیار امنیت با وزن نرمال 199/0 در اولویت دوم قرار دارد. همچنین معیار برنامه‌ریزی نهادی با وزن 139/0 از کمترین اولویت برخوردار است.

کلیدواژه‌ها

• مدیریت شهری
• محیط‌زیست امن
• کودک
• شهر دوستدار کودک
• کلان‌شهر تهران

موضوعات

• برنامه ریزی شهری

عنوان مقاله [English]

Presenting a model of management and planning of a safe urban environment with a child-friendly city approach (Case study: Tehran metropolis)

نویسندگان [English]

• Narges Shahmiri ¹
• Mojgan Zaeimdar ²
• , Roxana moogouei ³
• Saed Malmasi ²

¹ Phd. Student, Department of Environment, North Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran

² Assistant Professor, Department of Environment, North Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran

³ Associate Professor, Department Environment, North Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran

چکیده [English]

Children are considered the creators of the next generations and urban spaces play a special role in socializing, realizing talents and meeting the social and individual needs of children. Therefore, safe urban environment and proper design of urban spaces in accordance with children's lives are very important in leading human society towards a healthy and desirable society. However, in the Iranian urban management and planning system, attention to the needs of children has been neglected. In this regard, the purpose of this study is to provide a model of management and planning of a safe urban environment with a child-friendly city approach in Tehran metropolis. Therefore, the research method is practical in terms of purpose and analytical-exploratory in nature, which in order to analyze the information, have been used of DEMATEL technique and network analysis model (ANP) in Super decision software. Also, the statistical population of the research included experts and specialists urban issues in Tehran, and using Delphi sampling, the sample size of 20 people has been determined. Findings show that in order to provide an appropriate management and planning model in order to achieve a safe urban environment with a child-friendly city approach in Tehran, socio-political-cultural criteria are the most effective and institutional and legal planning criteria are the most effective. Based on the special vector obtained from the network analysis model, the environmental-physical criterion with a normal weight of 0.205 has the highest priority and the security criterion with a normal weight of 0.199 is in the second priority. Also, the institutional planning criterion with a weight of 0.139 has the lowest priority.

کلیدواژه‌ها [English]

• Urban management
• Safe environment
• Child
• Child friendly city
• Tehran metropolis