شناسایی مؤلفه‌های تأثیرگذار بر تحقق منظر شهری پایدار با تأکید بر باغ‌ها و کشاورزی شهری (مطالعه موردی: لاک‌دیزج تبریز)

مقالات آماده انتشار

نوع مقاله : پژوهشی-مطالعه موردی

نویسندگان

• مریم نیکورای ¹
• بهروز منصوری ²
• امیر حق‌جو ³
• شهریار شقاقی ³

¹ دانشجوی دکتری گروه معماری، واحد شبستر، دانشگاه آزاد اسلامی، شبستر، ایران

² استادیار گروه معماری، واحد تهران مرکز، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

³ استادیار گروه معماری، واحد شبستر، دانشگاه آزاد اسلامی، شبستر، ایران

https://doi.org/10.22067/jgusd.2024.86837.1392

چکیده

منظر شهری به‌عنوان مهم‌ترین بخش سیمای شهر، نقش اساسی در ارتقاء کیفیت بصری و به‌تبع آن رضایتمندی از حضور و بهره‌مندی از فضاهای مختلف برای شهروندان ایفا می‌کند. در این بین، طبیعت و محیط نقش بسیار مهمی در محتوای منظر و مفهوم آن دارد. با توجه به اهمیت طبیعت و محیط در ارتقاء کیفیت بصری منظر شهری، پژوهش حاضر با هدف شناسایی مؤلفه‌های تأثیرگذار بر تحقق منظر شهری پایدار با تأکید بر باغ‌ها و کشاورزی شهری در محدوده‌ی لاک‌دیزج تبریز نگارش شده است. روش تحقیق در پژوهش حاضر آمیخته (کمی-کیفی) با هدف کاربردی و ماهیت تحلیلی-اکتشافی می‌باشد که در راستای تجزیه و تحلیل اطلاعات از مدل حداقل مربعات جزئی در نرم‌افزار Smart-pls و رویکرد داده‌بنیاد در نرم‌افزار MAXQDA استفاده شده است. جامعه‌ی آماری تحقیق نیز شامل نخبگان دانشگاهی و مدیران شهری درگیر در حوزه‌ی کشاورزی شهری و همچنین مدیریت منظر شهر بوده است که با توجه به مشخص نبودن تعداد حجم جامعه‌ی آماری با استفاده از فرمول کوهن در سطح اطمینان 95 درصد 100 نفر به‌عنوان حجم نمونه تعیین شده است. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که بیشترین اثرگذاری بر تحقق منظر شهری پایدار با تأکید بر باغ‌ها و کشاورزی شهری در محدوده‌ی لاک‌دیزج تبریز مربوط به مؤلفه‌های ارائه‌ی تسهیلات و زمین با قیمت مناسب، جلب همکاری دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی، جلوگیری از خروج زمین‌های کشاورزی از چرخه‌ی تولید و بهره‌مندی از درختان و گیاهان متنوع و مناسب در راستای انتظام‌بخشی به فضا می‌باشد. همچنین تأکید بر ملاحظات اجتماعی، اقتصادی، ساختار فضایی، مدیریتی و قانونی در توسعه‌ی کشاورزی و باغ‌ها با تأکید بر شاخص‌های اصلی منظر (زیبایی‌شناختی، کارکردی، حس مکان و زیست‌محیطی)، تحقق منظر شهری پایدار منطقه را موجب خواهد شد.

کلیدواژه‌ها

• منظر شهری
• پایداری
• باغ‌
• کشاورزی شهری
• لاک‌دیزج تبریز

موضوعات

• برنامه ریزی شهری

عنوان مقاله [English]

Identifying the factors influencing the realization of a sustainable urban landscape with an emphasis on gardens and urban agriculture (case study: Lakdizaj of Tabriz)

نویسندگان [English]

• Maryam Nikuray ¹
• Behrouz Mansouri ²
• Amir Haghjo ³
• Shahriar Shaghaghi ³

¹ Ph.D. Student, Department of Architecture, Shabestar Branch, Islamic Azad University, Shabestar, Iran

² Assistant Professor Department of Architecture, Centeral Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran

³ Assistant Professor Department of Architecture, Shabestar Branch, Islamic Azad University, Shabestar, Iran

چکیده [English]

The urban landscape, as the most important part of the city's appearance, plays an essential role in improving the visual quality and consequently the satisfaction of the presence and benefit of different spaces for citizens. In the meantime, nature and the environment play a very important role in the content of the landscape and its meaning. Considering the importance of nature and the environment in improving the visual quality of the urban landscape, the present study was written with the aim of identifying the influencing factors on the realization of a sustainable urban landscape with an emphasis on gardens and urban agriculture in Lakdizaj area of Tabriz. The research method in the present study is mixed (quantitative-qualitative) with an applied purpose and analytical-exploratory nature, in order to analyze the information, was used the partial least squares model in Smart-pls software and database approach in MAXQDA software. T The findings of the research show that the greatest effect on the realization of a sustainable urban landscape with an emphasis on gardens and urban agriculture in Lakdizaj area of Tabriz is related to the components of providing facilities and land at a reasonable price, attracting the cooperation of universities and educational centers, preventing the exit of agricultural land from the production cycle and Benefiting from diverse and suitable trees and plants is in order to give order to the space. Also, emphasizing the social, economic, spatial structure, management and legal considerations in the development of agriculture and gardens by emphasizing the main indicators of the landscape (aesthetic, functional, sense of place and environment), will lead to the realization of a sustainable urban landscape in the region.

کلیدواژه‌ها [English]

• Urban landscape
• Sustainability
• Garden
• Urban agriculture
• Lakdizaj of Tabriz